Türkiye’de Şirket Kurmak
Türkiye’de yabancı yatırımcılara yönelik uygulamalar ayrımcılık yapmama ve eşit muamele ilkelerine dayandığından yerli yatırımcılar için geçerli olan hak ve sorumluluklar yabancı yatırımcılar için de geçerlidir. Kurulan bir yabancı şirketin sermayesinde ya da yönetiminde Türk payı olması zorunluluğunu getiren herhangi bir kural bulunmamaktadır. Bir başka deyişle, bir şirket % 100 yabancı sermaye ile kurulabilir. Hemen hemen tüm sektörler yabancı sermayeye açıktır.
“Tarama sistemi”nden “izleme sistemi”ne geçilmesinin yanı sıra, hem yerli hem de yabancı yatırımcıların şirket kurmalarına ilişkin gereksiz işlemlerin ortadan kaldırılması sayesinde yabancı yatırımcılar açısından şirket kurma işlemleri önemli ölçüde kolaylaştırılmıştır.
Kayıt Gereksinimleri
Dünya Bankası’nın “Doing Business 2013” (İş Yapma Kolaylığı 2013) adlı raporunda Türkiye’de bir işletme kurulmasına ilişkin işlem ve gereksinimlerin tamamı özetlenmiştir.
Örnek: Standart bir şirket için
Şehir: İstanbul
Yasal Şirket Türü: Limited Şirket
Asgari Ödenmiş Sermaye Gerekliliği: 1250 TL
Başlangıç Sermayesi: Kişi başına GSYİH’in 10 katı
|
No |
İşlem |
Tamamlanma süresi |
Tamamlanma maliyeti |
|
1 |
Ana sözleşme, müdürlerin imza beyannameleri ve ticari defterleri düzenleyip notere tasdikletiniz.
Aşağıdaki belgelerin sağlanması gereklidir:
Kuruluş belgeleri damga vergisinden muaftır. Ana sözleşme ve imza beyannameleri için herhangi bir ücret ödenmesi gerekmemektedir. Ancak, noterlik hizmetleri ve değerli kâğıtlar için ödenecek bazı ücretler bulunmaktadır.
|
1 gün |
Kâğıt masrafı: 118,13 TL Noterlik hizmetleri: 296,65 TL Toplam = 414,78 TL |
|
2 |
Sermayenin belirli bir yüzdesinin T. C. Rekabet Kurumu’nun hesabına yatırınız.
Ticaret Sicil Dairesi’ne kaydolabilmek için şirket kurucularının Halk Bankası’ndan banka dekontunun aslını almaları gerekmektedir. Alınan dekont, şirket sermayesinin % 0,04’ünün Rekabet Kurumu’nun Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) veya bir devlet bankasındaki hesabına yatırıldığını gösterir.
|
1 gün |
Sermayenin % 0,04’ü |
|
3 |
Başlangıç sermayesini bir bankaya yatırınız ve ödenmiş sermaye belgesini alınız.
Şirket sermayesinin tamamının peşin olarak ödenmemesi durumunda, şirket sermayesi kayıt yaptırılmasını takip eden 3 ay içinde de ödenebilir. Diğer bir seçeneğe göre; şirket sermayesinin % 25’inin şirketin kaydının yapıldığı tarih itibarıyla 3 ay içinde hesaba yatırılabileceğini ve taahhüt edilen sermaye bakiyesinin şirketin kurulduğu tarih itibarıyla 3 yıl içinde ödeneceğini göz önünde bulundurunuz.
|
1 gün |
Ücretsizdir |
|
4 |
Kuruluş bildirim formunu, taahhüt mektubunu ve Oda kayıt beyannamesini Ticaret Sicil Memurluğu’na gönderiniz.
Şirket kurucuları, kuruluş dilekçesini, kuruluş bildirim formunu, taahhüt mektubunu ve Ticaret Odası kayıt beyannamesini Ticaret Sicil Memurluğu’na göndermelidir. Ancak, sınırlı sorumlu bir şirketin kurulması mahkemeye başvurulmasını gerektirmez. Bu nedenle, aşağıdaki belgeleri sağlayan şirket kurucuları kayıt sürecini başlatabilirler:
Kayıt aşamasının Ticaret Sicil Dairesi’nde tamamlanmasını takiben, Ticaret Sicil Dairesi, ilgili vergi dairesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’na söz konusu şirketin kuruluş bilgisini resmen iletir. Ticaret Sicil Dairesi, ilgili şirketin kuruluş bilgisinin kuruluşun gerçekleştiği tarih itibarıyla yaklaşık on gün içinde Ticaret Sicili Gazetesi’nde duyurulmasını sağlar.
Ticaret Sicil Dairesi’nin yerel vergi dairesine söz konusu şirketin kuruluş bilgisini iletmesinin ardından yerel vergi dairesinden bir vergi levhası alınmalıdır.
İstihdam edilen personel söz konusu olacaksa, şirket için ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’ndan bir sosyal güvenlik numarası alınmalıdır. İstihdam edilen personel için şirketin kaydolmasını takiben Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı nezdinde ayrıca başvuruda bulunulmalıdır.
- Birinci müdürün imzası: 350 TL - Beher ilave müdürün imzası: 250 TL
İstanbul Ticaret Odası yıllık üyelik aidatı cetveli (sermayeye dayalı)
|
2 gün |
150 TL (Ticaret Odası ön kayıt ücreti) + 695 TL (Birinci müdürün imzası dâhil olmak üzere ticari kayıt) + 246,20 TL (Beher ilave müdür için) + 0,30 TL/ sözcük başına yayın ücreti + 2 TL (Ticaret Sicili Gazetesi ücreti)+ 50 TL (Kuruluş ilanı ücreti) |
|
5 |
* Yasal defterlerinizi notere tasdikletiniz.
Şirket kurucularının, şirketi Ticaret Sicil Dairesi’ne kaydettirdikleri gün yasal defterlerini tasdikletmeleri gerekmektedir. Noterin, ticari defter tasdikini Vergi Dairesi’ne bildirmesi gerekmektedir.
Yasal defterler için tasdik ücreti cetveli:
|
1 gün (bir önceki işlemle eşzamanlı olarak) |
206 TL (4 defter) |
|
6 |
Vergi Dairesi ile birlikte, Ticaret Sicil Dairesi’nin tebliğini takip ediniz.
Ticaret Sicil Dairesi, şirketin kuruluşunu Vergi Dairesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’na bildirir. Uygulamada, kayıt sürecini hızlandırmak üzere şirket temsilcileri, söz konusu tebliğin alınıp alınmadığını takip eder. Bir vergi memuru tespit raporu hazırlamak üzere şirketin genel merkezine gelir. Tespit raporunda en az bir yetkilinin imzası bulunmalıdır. Ticaret Sicil Memurları vergi numarası bildirimi içeren şirket kuruluşu formunu Vergi Dairesi’ne iletir.
|
1 gün |
Ücretsizdir |
* Bir başka işlemle eşzamanlı olarak gerçekleştirilir.
Kaynak: İş Yapma Kolaylığı veritabanı
1,00 ABD doları = 1,84890 TL (Mayıs 2013 itibarıyla)
Bu sektör için özel bir ruhsat gerekmemektedir.
|
Türkiye’de Çalışma İzni Almak
Türkiye’de çalışma izni için gereken başvuru Türkiye’den veya yurt dışından yapılabilir:
|
||||||
|
||||||
|
İkamet ettikleri ülkeden çalışma izni başvurusu yapan yabancılar
|
||||||
|
|
|
||||
|
|
|
||||
|
||||||
|
Çalışma izni düzenlendikten ve çalışma vizesi başvurusu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından onaylandıktan sonra:
|
||||||
|
|
|
||||
|
||||||
|
Türkiye’de çalışma izni başvurusu yapan yabancılar
Eğitim amacı taşıyan ikamet izinleri hariç olmak üzere, en az 6 ay süre ile geçerli olan bir ikamet izni bulunan yabancılar doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına başvuruda bulunabilir.
|
||||||
|
|
|
||||
İlk başvuru için işveren tarafından gönderilmesi gereken belgeler
Belirli sektörler için gönderilmesi gereken diğer belgeler
İlk defa başvuru yapan yabancı uyruklu şahıslar tarafından gönderilmesi gereken belgeler
Yukarıda belirtilen belgelerin yanı sıra, belirli alanlarda uzman sıfatı ile çalışma izni başvurusu yapan yabancıların aşağıdaki belgeleri de sunmaları gerekir:
• 2547 sayılı Kanunun 3 ve 7/p maddeleri uyarınca ve Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği’ne uygun olarak, yüksek öğrenimlerini Türkiye dışında tamamlamış olan başvuru sahipleri için Diploma Denklik Belgesi (elektronik başvuru sırasında taranır ve İnternet üzerinden gönderilir)
• Bakanlık tarafından gerekli görülmesi durumunda, diplomanın veya geçici mezuniyet belgesinin noter tasdikli tercümesinin bir kopyası; pilotlar için, menşe ülkeden alınan pilot lisansı (elektronik başvuru sırasında taranır ve İnternet üzerinden gönderilir; ayrıca başvuru dosyası için yazdırılır)
• Onaylanmış Turizm Kuruluşları için, iş sözleşmesinin Türkçeye ve başvuru sahibinin kendi anadiline tercüme edilmiş kopyaları ve Tavsiye Mektubunun Türkçe tercümesi (elektronik başvuru sırasında taranır ve İnternet üzerinden gönderilir; doğrudan başvurulması durumunda yazdırılır)
• Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı eğitim kurumlarında istihdam edilecek yabancılar için, Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınacak Yeterlilik Belgesi. (elektronik başvuru sırasında taranır ve İnternet üzerinden gönderilir).
Bir çalışma izni süresinin uzatılması için işveren tarafından gönderilmesi gereken belgeler
Bir çalışma izni süresinin uzatılması için yabancı uyruklu şahıslar tarafından gönderilmesi gereken belgeler
Yabancıların çalışma izin kriterleri
Yabancıların çalışma izin taleplerine ilişkin işlemlerin objektif ve hızlı bir şekilde sonuçlandırılması için T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen değerlendirme kriterleri aşağıdaki gibidir:
1) Çalışma izni talep edilen iş yerinde en az beş T.C. vatandaşının istihdamı zorunludur. İzin isteyen yabancının şirket ortağı olması halinde beş kişilik istihdam şartı, Bakanlıkça verilecek bir yıllık çalışma izninin son altı ayı için aranır. Aynı iş yerinde birden fazla yabancı için çalışma izni talebinde bulunulması durumunda, çalışma izni verilen ilk yabancıdan sonraki her bir yabancı için ayrı ayrı beş T.C. vatandaşı istihdamı aranacaktır.
2) İş yerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD doları olması gerekmektedir.
3) Dernek ve vakıflarda çalışacak yabancılara ilişkin izin taleplerinde 2. madde, yabancı devlet hava yollarının Türkiye temsilciliklerinde, eğitim sektörü ve ev hizmetlerinde çalışacak yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde ise, 1. ve 2. maddeler uygulanmayacaktır.
4) İzin isteyen şirket ortağı yabancının, 40.000 TL’den az olmamak üzere sermaye payının en az % 20 olması zorunludur.
5) İşveren tarafından yabancıya ödeneceği beyan edilen aylık ücret miktarının yabancının görev ve yetkinliği ile bağdaşır seviyede olması zorunludur. Buna göre, başvuru tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan asgari ücret tutarı dikkate alınmak suretiyle yabancıya ödenecek ücretin en az;
a) Üst düzey yöneticiler, pilotlar ve ön izin talebinde bulunan mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 6,5 katı,
b) Birim veya şube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katı,
c) Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar ile öğretmenler için asgari ücretin 3 katı,
d)Ev hizmetleri ile diğer mesleklerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 1,5 katı olması gerekmektedir.
6) Bünyelerinde izinli masaj salonu bulunduğunu kanıtlayan Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli en az dört yıldızlı turizm işletmeleri ile belgeli tatil köylerinin, masör, masöz ve SPA terapisti gibi uzmanlık ve ustalık gerektiren talepleri değerlendirmeye alınacak, bu kapsamda bulunmayan işletme ve işyerlerinin talepleri ise uygun bulunmayacaktır.
7) Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde, eğlence sektörü ile turizm-animasyon organizasyon firmalarında istihdam edilecek yabancılar için en az 10 T.C. vatandaşı çalıştırılması halinde ayrıca kota uygulanmayacaktır.
|
Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği Akım Şeması (25 iş günü)
|
|||
|
|||
 |
 |
||
|
|
||
Çevresel Etki Değerlendirme Prosedürü (38 iş günü) |
|||
|
|||
|
|
||
|
|
||
Yapı ruhsatı, mücavir alanlar içerisinde ruhsata tâbi olan herhangi bir yapının inşasına başlanabilmesi için belediyelerce, mücavir alan sınırları dışında ise valiliklerce (Bayındırlık ve İskân Müdürlükleri) verilen izindir.
Yapı ruhsatı almak için yapı sahipleri veya kanuni vekillerinin aşağıdaki belgeleri ilgili yönetimlere (belediye ve valilik bürolarına) teslim etmeleri gerekmektedir.
(Süre: 3 gün- 1 hafta)
Yapı ruhsatı alan talep sahibi, inşaata iki yıl içinde başlayabilir. İki yıl içinde inşaata başlanmaz veya iki yıl içinde inşaata başlanmasına rağmen beş yıl içinde inşaat ruhsatına uygun olarak bitirilmezse ruhsat hükümsüz olur.
İşletme Ruhsatı Prosedürü
1- Şirketin, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili bölge bürosuna kaydı
2- Şirketin faaliyetlerine başlamadan önce, işletme ruhsatı için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili bölge bürosuna dilekçeyle başvurusu
3- Şirket başvurusunun ardından, iş yerinin imar planı, proje, iş yeri sağlık-güvenlik kurallarına uygunluğunun Bakanlık tarafından tespiti
4- İşletme ruhsatı, iş yerinin tüm kanun ve mevzuata uygun bulunması halinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bölge bürosu tarafından şirkete posta yoluyla gönderilir.
Bu süreç boyunca Bakanlık tarafından gerçekleştirilen işlemlerin tamamı ücretsizdir.
Daha fazla bilgi için lütfen TYDTA Proje Takımı ile irtibata geçiniz.
